الجزیره:خامنهای مذاکرات با آمریکا درباره برنامه هستهای را منتفی دانست
تهران اعلام کرد که در موضوع برنامه هستهای با ایالات متحده وارد مذاکره مستقیم نخواهد شد. آیتالله علی خامنهای، رهبر انقلاب، در سخنانی مذاکرات با آمریکا را «بنبست مطلق» توصیف کرد؛ این اظهارات در حالی بیان شد که رایزنیهای دیپلماتیک در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در جریان استو
اظهارات رهبر ایران روز سهشنبه از تلویزیون دولتی پخش شد و پس از دیدار عباس عراقچی، وزیر خارجه، با دیپلماتهای آلمان، فرانسه و بریتانیا موسوم به تروئیکای اروپایی یا E3 و همچنین کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، صورت گرفت. این دیدارها بر سر بازگشت قریبالوقوع تحریمها برگزار شده بود.
ازسرگیری مذاکرات مستقیم با آمریکا به موضوعی کلیدی در گفتوگوها تبدیل شده است. در همین حال، دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا در سخنرانی خود در مجمع عمومی وعده داد که ایران «هرگز به سلاح هستهای دست نخواهد یافت» و تهران را «حامی شماره یک تروریسم در جهان» خواند.
خامنهای در سخنان خود گفت: «آمریکا نتیجه مذاکرات را از پیش اعلام کرده است. نتیجه چیزی جز تعطیلی فعالیتها و غنیسازی هستهای نیست. این مذاکره نیست؛ این دیکته و تحمیل است.»
این اظهارات چند روز پس از آن بیان شد که شورای امنیت سازمان ملل قطعنامهای برای تمدید معافیتهای تحریمی ایران را رد کرد.
تروئیکای اروپایی ایران را متهم کرده که تعهدات هستهای خود را نقض کرده و ذخایر اورانیوم خود را به سطحی بیش از ۴۰ برابر میزان مجاز در توافق هستهای ۲۰۱۵ رسانده است؛ توافقی که ترامپ در سال ۲۰۱۸ و در نخستین دوره ریاستجمهوری خود از آن خارج شد.
برجام میان ایران و قدرتهای جهانی، از جمله آمریکا، امضا شد و در ازای محدودسازی برنامه هستهای ایران، تحریمها را لغو کرد. اما ترامپ در قالب سیاست «فشار حداکثری» خود در سال ۲۰۱۸ تحریمها را دوباره اعمال کرد. دولت جو بایدن نیز با وجود انتقاد اولیه از این رویکرد، در عمل همان سیاستها را ادامه داد.
کشورهای اروپایی اعلام کردهاند که در صورت ازسرگیری مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا، دادن دسترسی به بازرسان سازمان ملل و توضیح درباره بیش از ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشدهای که آژانس بینالمللی انرژی اتمی گزارش داده، آمادهاند مهلت تحریمها را تمدید کنند.
نشست روز سهشنبه در حاشیه مجمع عمومی پیشرفتی در بر نداشت. خبرنگار الجزیره، جیمز بیز، گزارش داد وزیر خارجه آلمان، یوهان وادهفول گفته است این نشست «خیلی موفقیتآمیز نبود».
کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نیز تأکید کرد که برای جلوگیری از تحریمها باید «اقدامات واقعی» از سوی ایران دیده شود. او گفت: «دیپلماسی هنوز شانس دارد. ضربالاجلها در حال نزدیک شدن هستند. باید ببینیم چه میشود، اما ایران باید اقدامات واقعی انجام دهد».
دکترین هستهای ایران
ایران بارها تأکید کرده که به دنبال ساخت سلاح هستهای نیست، اما حق خود برای استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای را محفوظ میداند.
خامنهای در سخنان سهشنبه خود بار دیگر بر این دکترین تأکید کرد: ایران به دنبال سلاح هستهای نیست اما در برابر فشارهای بینالمللی نیز تسلیم نخواهد شد. خبرنگار الجزیره، توحید اسدی، از تهران گزارش داد که این موضعگیری بار دیگر سیاست هستهای جمهوری اسلامی را نشان داد.
تنشها از ماه ژوئن شدت گرفت، زمانی که اسرائیل جنگی ۱۲ روزه علیه ایران آغاز کرد و نیروهای اسرائیلی و آمریکایی چندین مرکز هستهای را هدف قرار دادند. این بمباران یک روز پس از آن صورت گرفت که شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد ایران به تعهدات پادمانی خود پایبند نیست.
شورای امنیت هفته گذشته نیز به لغو دائمی تحریمهای اقتصادی علیه ایران رأی منفی داد؛ تصمیمی که به گفته تهران «جانبدارانه سیاسی» بود و فشار اقتصادی بزرگی بر کشور وارد کرد.
این رأی پس از آغاز روند ۳۰ روزهای توسط تروئیکای اروپایی در اواخر اوت برای بازگرداندن تحریمها صادر شد، مگر آنکه ایران خواستههای آنها را برآورده کند.
ایران در واکنش اعلام کرد ازسرگیری تحریمها «عملاً همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی» را تعلیق خواهد کرد.
روز دوشنبه، شماری از نمایندگان تندرو مجلس ایران خواستار آغاز برنامه ساخت بمب اتمی شدند و گفتند بازگشت تحریمها میتواند جرقه جنگ جدیدی با اسرائیل باشد.
اگر در روزهای باقیمانده توافقی دیپلماتیک حاصل نشود، تحریمها از شامگاه شنبه به طور خودکار فعال خواهند شد. این تحریمها بار دیگر داراییهای ایران در خارج را مسدود کرده، معاملات تسلیحاتی با تهران را متوقف و هرگونه توسعه برنامه موشکی ایران را مجازات خواهد کرد.
با این حال همه امیدها از بین نرفته است. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، روز سهشنبه اعلام کرد تیمی از بازرسان در راه ایران هستند تا در صورت دستیابی به توافق، نظارتها دوباره آغاز شود. او گفت: همه چیز ممکن است. هر جا ارادهای باشد، راهی وجود دارد. ما بازرسان خود را داریم و آنها در راه ایران هستند. از سرگیری این روند بستگی به اراده سیاسی ایران دارد.
←لینک خبر اصلی در الجزیره
